Voldoende van de “vitamine uit de zon” binnenkrijgen heeft veel voordelen. De meesten van ons weten dat vitamine D essentieel is voor de opbouw en versterking van onze botten, maar daar houden de gezondheidsvoordelen van vitamine D niet op.

Vitamine D is een vetoplosbare vitamine die ons lichaam opslaat in de lever en vetweefsels totdat het nodig is. Het zit in bepaalde voedingsmiddelen en wordt aangemaakt wanneer onze huid aan zonlicht wordt blootgesteld. Vitamine D speelt een belangrijke rol bij het opnemen en vasthouden van essentiële voedingsstoffen zoals calcium, magnesium en fosfaat. Als je niet genoeg vitamine D hebt, kan je lichaam slechts 10 tot 15% van het calcium uit je voeding opnemen. Er zijn twee belangrijke vormen van vitamine D; namelijk de D2 en D3.

Vitamine D2 komt voornamelijk uit plantaardige bronnen en vitamine D3 uit dierlijke bronnen.

Sterke tanden en botten

Een goede hoeveelheid calcium en vitamine D is cruciaal voor sterke botten en een gezonde mond. Ze helpen het lichaam om calcium efficiënter op te nemen, wat de botten versterkt en het risico op osteoporose vermindert. Te weinig calcium kan leiden tot gewrichtspijn, beginnende artrose en tandverlies. Vitamine D-tekort wordt erkend als een belangrijke oorzaak van botaandoeningen bij ouderen. Onderzoeken tonen aan dat voldoende vitamine D het risico op gaatjes, tandbederf en tandvleesaandoeningen kan verminderen.

Ondersteunend voor het immuunsysteem

Vitamine D heeft aantoonbare gezondheidsvoordelen, waaronder het vermogen om ziektes en infecties te bestrijden. Onderzoek wijst uit dat mensen met een hoger vitamine D-gehalte minder snel verkouden worden of griepsymptomen ontwikkelen. Vitamine D stimuleert T-cellen, die een goede reactie op besmettelijke ziekteverwekkers bevorderen.

Het veilige gebruik van vitamine D-supplementen blijkt bescherming te bieden tegen algemene acute luchtweginfecties. Er is ook bewijs dat het de ernst en duur van COVID-19 kan verminderen en mogelijk helpt bij de preventie van auto-immuunziekten.

Ontstekingsremmend effect

Vitamine D blijkt een rol te spelen bij het reguleren van de ontstekingsreactie van het lichaam, vooral tegen auto-immuunziekten, wat kan helpen bij chronische ontstekingen volgens studies. Mensen die meer vitamine D in hun dieet hebben, hebben ook een lager risico op het ontwikkelen van multiple sclerose (MS), een aandoening waarbij het immuunsysteem het centrale zenuwstelsel aanvalt.

Bovendien kan vitamine D bijdragen aan het behoud van een gezond hart en bloedvaten, waardoor het risico op hartaandoeningen wordt verminderd. Lage vitamine D-niveaus worden namelijk in verband gebracht met hoge bloeddruk, beroerte en hartfalen.

 Vitamine D kan een rol spelen bij het beschermen tegen diabetes. Veel mensen met diabetes hebben lage niveaus van vitamine D. Het gebrek aan deze voedingsstof wordt geassocieerd met een verminderde afgifte van insuline. Dit betekent dat vitamine D de vooruitgang van diabetes kan vertragen bij mensen die al aan de aandoening lijden. Enkele onderzoeken suggereren zelfs dat het kan helpen om de gemiddelde bloedsuikerspiegel te verlagen bij mensen met diabetes type 2.

Vitamine D kan een rol spelen bij het voorkomen van kanker en het verlagen van het sterftecijfer. Studies tonen een verband tussen lage vitamine D-spiegels en een hoger risico op kanker, vooral bij darmkanker. Het risico op darmkanker neemt toe naarmate je verder van de evenaar woont. Het nemen van 1000 eenheden vitamine D per dag zou het risico op darmkanker met wel 50% kunnen verminderen. Maar niet te vergeten; de vitamine D is toepasbaar op alle soorten kankers.

Potentieel hulpmiddel bij gewichtsverlies

Het toevoegen van vitamine D aan je dieet kan helpen bij gewichtsverlies. In een onderzoek verloren mensen met obesitas die vitamine D-supplementen namen, naast een afslankdieet, meer gewicht en vetmassa dan degenen die alleen het dieet volgden.

Hoewel een vitamine D-tekort niet de oorzaak is van obesitas, bestaat er wel een sterk verband tussen de twee, waarbij wordt verondersteld dat overtollig vet, lever en spiermassa de opname van de voedingsstof kunnen belemmeren.

Denk aan emotie-eters, om zich beter te voelen nemen ze meer (slecht) voedsel tot zich maar de vitamine D heeft ook invloed op stemming en kan zo het risico op depressie verminderen. Mensen met deze negatieve emoties die vitamine D-supplementen namen, zagen verbetering in hun symptomen. Ook een verlaagd vitamine D-niveau kan een risicofactor zijn voor aandoeningen zoals fibromyalgie, angst en depressie.

Wereldwijd zijn er mensen met een te laag vitamine D gehalte. Vaak hebben ze er niet eens weet van. Lage vitamine D-spiegels kunnen worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals:

• Het vermijden van zonlicht.
• Het gebruik van zonnebrandcrème (hoewel dit nodig is om de huid te beschermen tijdens    langdurige blootstelling aan de zon).
• Huidpigmentatie.
• Onvoldoende inname van vitamine D via voeding en supplementen.
• Malabsorptiesyndromen (aandoening waarbij de dunne darm voor een langere periode niet in staat is om voedingsstoffen goed op te nemen in de bloedbaan. Er ontstaat een tekort aan allerlei essentiële nutriënten, zoals aminozuren, calcium, vitamine B12 en ijzer)
• Obesitas.
• Het gebruik van bepaalde medicijnen.

Om de voordelen van vitamine D te ervaren, is het essentieel dat je lichaam voldoende binnenkrijgt. Een eenvoudige bloedtest kan helpen bij het bepalen van je huidige vitamine D-niveau, waarna je arts een specifieke dagelijkse dosis kan aanbevelen.

Om voldoende vitamine D binnen te krijgen, zijn er verschillende manieren, waaronder:

Zonlicht: Je lichaam produceert vitamine D wanneer de huid direct wordt blootgesteld aan zonlicht. Ongeveer 10-15 minuten blootstelling aan de zon, zonder zonnebrandcrème, midden op de dag, kan al voldoende vitamine D opleveren.

Voeding: Natuurlijke bronnen van vitamine D in voeding zijn beperkt, maar enkele goede opties zijn:

Als het lastig is om voldoende vitamine D uit zonlicht en voeding te halen, vooral naarmate je ouder wordt, kunnen supplementen een handige aanvulling zijn om de gezondheidsvoordelen van vitamine D te behalen.

Belangrijk is om, voordat je supplementen gaat nemen, met een arts te overleggen om de juiste dosering voor jouw situatie vast te stellen.